Наклијавање сјеменског кромпира

У Лијевче пољу код већине пољопривредних произвођача, који се баве производњом раног кромпира, сјеменски  кромпир се налази у процесу наклијавања. Наклијавање кромпира је процес при коме кртола послије фазе мировања пролази низ  процеса у контролисаним условима, како би дала јаке и здраве клице.

За постизање високог приноса кромпира поред поштовања агротехичких мјера прије и након садње, веома битан фактор је избор сорте и развој добре, чврсте и квалитетне клице. За процес наклијавања кромпира непходно је обезбиједити одговарајући простор са добром вентилацијом, одговарајућом температуром, влажности и свјетлости, затим амбалажу (дрвене гајбице, сандучиће или перфориране ПВЦ вреће).

Са наклијавањем се почиње 30-40 дана прије садње, у почетку се тај процес одвија на свјетлости, које се касније смањује. Прве двије седмице температура треба да је око 15-18°С, затим се смањује до 15°С,  а у последњој седмици након  појаве клица од 1-1,5 cm температура треба да буде 8-10°С, релативна влажност креће се од 85-90%. Просторију је неопходно повремено провјетравати због повећане концентрације угљендиоксида. Од момента активирања клица освјетљеност треба повећавати природном или вјештачком свјетлости како би се спријечило издуживање и етиолираност клица. За вријеме док траје процес наклијавања потребно је бар 2 пута извршити измјену распореда гајби, тј. оне које су биле горње стављају се доле и обрнуто, како би се обезбиједила оптимална температура, свјетлост и проток ваздуха за развој  нормалних и уједначених клица.

Клица треба да је чврста, интензивне боје карактеристичне за сорту (зелена, љубичаста, роза), величине 2 – 2,5 cm.

Прије садње врши се сјечење кромпира зависно од његове курпноће, на пола или више дијелова. Mеђутим, треба имати у виду да сјечени кромпир трпи одређен стрес јер почиње раније да клија, раније ствара кртоле и има краћи вегетациони период, што је од великог значаја нарочито у производњи младог кромпира, а поред тога добијамо на уштеди садног материјала, а самим тим и трошкова сјемена. За сјечење треба користити дезинфикован нож.

Кртоле треба сјећи по уздужној оси да би се добио равномјеран број окаца на обе половине кртола. Сјечење на двије клице препоручује се само ако се кромпир гаји на лакшим, структурним и плодним земљиштима, односно за услове брзог ницања. Сјечење се обавља 10-так дана прије садње како би се створила заштитна опна, тј, зарастање пресјечених дијелова да не би дошло до продора патогена у сјеменски материјал. Зарастање је најбоље на температури од 15-20 °С и влажности 70-90%.

Предности наклијавања:

  • обезбјеђује се 100% клијавост;
  • бржи раст и развој за око 15 дана;
  • благовремено откривање кртола са нитавим клицама, те се тако смањује и % закржљалих биљака;
  • биљке раније ничу, па су мање изложене нападу болести у раним фазама развоја;
  • обезбјеђено је брже укорјењавање и искориштавање зимске влаге;
  • повећање приноса и % суве материје.